E.S.T. toppers:

* Mingle in the Mincing-Machine
* Bemsha Swing
* Premonition: I. Earth
* Tuesday Wonderland

alles door te klikken

alles op iTunes

alles mooi

Amstelveen, december 2008.

Ja, ja, Goede Vrienden,

Het is weer zover! Het oude jaar nadert zijn einde en dus is het tijd om de jaarlijkse muzikale balans op te maken. Voor het derde jaar op rij alweer. Alle edities zijn nu na te lezen op: www.jaaplampe.nl (daar bent u nu dus al) met leuke foto’s en geluidsfragmenten!

Maandagavond 22 december jl. heb ik op de valreep van het jaar bij de Lidl (!) een elektrische gitaar gekocht, een Yamaha EG012 met 15 watt versterkertje in een mooie cadeauverpakking.

Mijn oog viel ‘s ochtends bij het checken van de lokale berichtgeving in het Haarlems Dagblad op de weekadvertentie van de Lidl, die vol stond met muziekinstrumenten, o.a. een set conga’s voor maar € 169. Bijna ook meegenomen, maar waar laat je al die spullen en hoe vaak speel je er nou helemaal op. De enige jaren geleden aangeschafte cajon (spreek uit: kagon = soort houten doos waar je op zit en met je handen op slagwerkt) gebruik ik nu als krukje achter mijn keyboard. Let bij deze foto op de achteloos opengeslagen partituur van Le Sacre du Printemps, waarover later meer. Alleen mijn digitale Roland drumstel gebruik ik toch wel heel regelmatig om even de stress van het leidinggeven er uit te rammen. Ook veel drumboeken erbij gekocht natuurlijk (Leer supergoed drummen in vijf minuten e.d.) en in het eerste boek zeker tot halverwege gekomen. Laatst zei Jetske: hé, andere ritmes, ik kan horen dat je studeert!

Maar goed, ik ga het dus voor de zoveelste keer in mijn leven weer eens proberen: mijn spastische linkerhand op een soepele manier om een gitaarhals vouwen. Het probleem is: ik wil het allemaal tegelijk kunnen (piano, drums, trompet en nu dus gitaar – mijn jongste zoon Enne speelt al een jaar saxofoon, ik kan er maar met moeite van afblijven -). En dan wil ik natuurlijk ook meteen ongeveer zo spelen als Jimmy Hendrix, die overigens een hele leuke navolger heeft in de persoon van Popa Chubby (de eerste tip van dit voorbije jaar, bedankt Dirk!). Check out Electric Chubbyland (tribute to Jimmy), maar ook Booty and the Beast gewoon lekkere, ongecompliceerde bluesrock, met een leuke versie van Looking Back. En wat klinkt die gitaar weer lekker vet!

1e TIP

Eerst even wat statistiek: mijn rubriek aankopen in iTunes staat vandaag, woensdag 24 december 2008, op 1.108 onderdelen ter waarde van 3,7 dagen muziek en 7,48 GB schijfruimte. Dat is los van een vijftal CD’s die zelfs voor iTunes te obscuur zijn om op te nemen, of waar ik gewoon niet op de soms wat trage reactie van de dames en heren van iTunes wilde wachten.

Hun jazzrubriek op de Nederlandse iTunes zou wat mij betreft ook wel iets scherper en meer up-to-date kunnen en waarom kunnen we in hemelsnaam in deze digitale tijd nog steeds niet downloaden van de Amerikaanse en Engelse iTunes? Of, waarom is er niet gewoon één hele grote goede iTunes? Zal Steve Jobbs wel weer bedacht hebben dat er op deze manier meer geld mee te verdien is o.i.d. Laat iedereen nou toch eens ophouden met geld verdienen en stomme marketingtrucs bedenken en gewoon alleen maar denken aan wat goed is voor de klant!

Het eerste motto voor 2009?

Dat is dus weer lekker veel gedownload en in mijn geval blijft de harde kern toch wel jazz(rock), aangevuld met veel electronic, alternative, pop en wat world.

Echt fabelachtig klassiek echter is een nieuwe opname van Le Sacre du Printemps van Strawinsky door het Koninklijk Concertgebouw Orkest o.l.v. Mariss Jansons. Vanzelfsprekend schitterend uitgevoerd, maar ook fenomenaal opgenomen. Heel ruimtelijk. Luisteren met een goede koptelefoon! En wat viel mij toen op: het lijkt soms wel een moderne soundtrack van een intelligent hiphop duo (Pete Philly & Perquisite o.i.d.). Het zijn een soort stemmige fragmenten die heel organisch in elkaar overgaan. Zeer ritmisch ook, maar dat wisten we natuurlijk al. Ik ben meteen weer begonnen met een tot mislukken gedoemde onbeholpen poging een stukje te bewerken, of althans te gebruiken als basis voor nieuwe muziek en wel het stuk vanaf maat 49, Rondes Printanières, met die hele lage bassen. (Ja, u kunt hier even naar een geluidsfragmentje luisteren, op 35 seconden begint het bewuste stukje.) Super basis voor een heel sferisch Davis/Vloeimans jazzstuk. (Toch rond de kerstdagen de trompet maar weer oppakken? … oh nee, ik was al gitaar aan het studeren en ik moet ook nog digitaal foto’s inplakken van 2007 èn 2008, gelukkig doet Jetske het fotoboek van onze Amerika-reis van deze zomer!)

2e TIP

Ok, laten we het verder dan ook maar genre-gewijs behandelen, dat geeft de lezer ook wat houvast.

JAZZ
Opvallend veel piano, als gevolg van mijn late ontdekking vorig jaar van Brad Mehldau en natuurlijk het nieuws van het tragische overlijden van Esbjörn Svensson. Er is veel (inter)nationaal pianotalent, dat beslist iets toevoegt aan het genre van het pianotrio en dan moet u denken aan:

Brad Mehldau – Brad Mehldau Trio (Live)
Esbjörn Svensson Trio (ook wel: E.S.T): Leucocyte
Neil Cowley Trio – Loud … louder … stop!
The Bad Plus – For all I care
Michiel Borstlap - Eldorado
Avishai Cohen Trio (bassist en hele goede pianist!) – Gently Disturbed
Ronin - Holon (Ronin, de Zenfunk ontdekking van 2007)

Leucocyte van E.S.T. verschijnt in alle jaarpolls. Was al opgenomen toen Esbjörn deze zomer bij een duikongeluk om het leven kwam. Postuum verschenen dus en alom bejubeld. Muziek die de toekomst van de jazz in zich heeft. Luister vooral naar: Premonition: I. Earth (17:07 minuten!) en opnieuw: koptelefoon op, beetje stoned en geef de muziek de kans! Dit is niet een pianist met ondersteuning van een bas en drum, dit is een goddelijke drie-eenheid! (en nu ga ik ophouden met uitroeptekens, want alles wat ik hier schijf is één groot uitroepteken, toch?) In die zin doet E.S.T. ook heel erg denken aan de door mij vorig jaar al bejubelde Zenfunk van de groep Ronin rond pianist Nik Bärtsch.

In ieder geval laten al de hier genoemde pianotrio’s het klassieke idioom van braaf gespeelde standards met veel machtsvertoon in hele snelle solo’s met de rechterhand e.d., ver achter zich. Het is muziek die uit zichzelf evolueert. (wat is dit nu weer voor zin?) Er wordt veel gebruik gemaakt van effectapparatuur om het geluid van piano en ook bas te vervormen en soms zelfs bijna onherkenbaar te maken. Er zijn intelligente drummers, die geheel zoals het hoort alle hoeken en gaten van hun drumkit (ver)kennen. Er zijn referenties aan popmuziek, er is vaak een stuwende bas en de piano is gewoon een heerlijk instrument.

SIDELINE

Vermeldenswaard is zeker The bad Plus rond pianist Ethan Iverson, die als specialiteit heeft het bewerken voor ruig pianotrio van popklassiekers als Smells like teen spirit van Nirvana, maar ook Long Distance Runaround van Yes. Vind ik altijd wel lekker, een goede cover van gekende muziek. En natuurlijk onze eigen Michiel Borstlap met het succesvolle Eldorado. Meteen luisteren naar Déja Vu. Maar speelt ook heerlijk Monk samen met Ernst Glerum en Han Bennink.

Meteen even maken: een lijstje met huidige Nederlandse frontmannen van de jazz. (U merkt, ik werk nogal intuïtief en van de hak op de tak, maar dat houdt de boel levendig.)

1. Eric Vloeimans – tpt – Gatecrash - Hyper
2. Oene van Geel – vl - Zapp String Quartet, Voer, Oxymore Quintet
3. Yuri Honing – sax - Wired Paradise - Meet your Demons
4. Michiel Borstlap – pno - Eldorado
5. Joris Roelofs – sax - Introducing … Joris Roelofs!
6. Jeffrey Bruinsma – vl - Het Bruinsma Syndicaat – Area 51
7. Stefan Lievestro – bss -Mona Lisa  Overdrive (vorig jaar al genomineerd)
8. Benjamin Herman – sax - New Cool Collective, maar ook solo met: Campert en HypoChristmasTreefuzz
9. Last but zeker not least: frontlady Corrie van Binsbergen. Op de valreep van het jaar in haar eigen Brokken Festival in het Bimhuis DÉ line up van het jaar gehoord: Corrie herself op gitaar, Eric Vloeimans, trompet, Hein ‘immer stuwende bas’ Offermans en Yonga Sun, een voor mij onbekende, jonge, maar fenomenale drummer. Een groovend zoodje, met het subtiele trompet gefluister van Vloeimans doorspekt met de scherpe en soms scheurende klanken van Corrie’s gitaar. Een groove die je niet hoort, maar voelt. Ongekend, ongehoord en kolkend mooi. Ik hoop maar dat ze er ooit een CD van gaan maken. Het is net als bij de Olympische spelen: de gouden medailles komen van de dames (UITROEPTEKEN)

De volgorde houdt voor mij geen waardeoordeel in, dat is toevallig zo onder het schrijven in mijn hoofd opgekomen. Trompettist Eric Vloeimans is echter wel een van mijn grootste helden van dit moment. In 2008 verscheen Hyper de opvolger van het bejubelde album Gatecrashin’ uit 2007. De topper van Hyper is beslist Prince of Darkness dat hij geschreven heeft voor Miles Davis.
Ook in de gaten houden: violist Oene van Geel. Een workaholic die in veel verschillende groepen actief is (zie hierboven). Bijgaande foto is kenmerkend: Oene gebruikt zijn viool regelmatig zoals George Benson zijn funky slaggitaar en hij kan met dubbel gestreken snaren perfect een koperblazerssectie nadoen. Swingt als de neten! (Sorry voor het uitroepteken …) Luisteren naar Gopala van het Oxymore Quintet, doet een beetje denken aan SFEQ (u weet wel …!?). Ik weet niet hoe het gesteld is met de klassieke vioolopleiding in Nederland, maar Jeffrey Bruinsma is weer een jazzviool talent en aanvoerder van het Bruinsma Syndicaat. Ik kan zo wel even doorgaan en een hele website vollullen over het Nederlandse jazztalent, maar dat voert nu te ver, dus nog slechts één bijzondere vermelding en de rest zoeken jullie zelf maar uit (Ik probeer zoveel mogelijk hyperlinks te maken, dus lekker klikken … en luisteren.): Benjamin Herman, frontman van het immer swingende New Cool Collective, maar ook maker van de gelauwerde filmtrack Campert (inderdaad een film over Remco Campert) en de zeer recent verschenen CD HypoChristmasTreefuzz. Tot slot, niet onbelangrijk, is Benjamin Herman dit jaar uitgeroepen tot de best geklede Nederlandse man. Voor wat het allemaal waard is.

Sowieso even Nederland
Indrukwekkend lijstje van frontmannen dacht ik zo, met prachtige producties dit jaar, maar daarnaast kan ik nog noemen uit Nederland: Black Gold 360: vieze elektronische jazz deels gesampeld en uit de computer. Gratis te downloaden van www.belugarecordings.com Doet soms een beetje denken aan Steroid Maximus.

Spinifex Orchestra: bigband rond het Karnatic Lab van Ned McGowan.

Ja en Chante! van Wende Snijders, is gewoon jazz mensen, echt waar en met een begeleidingsgroep om je vingers bij af te likken. Luister nou echt even naar deze versie van de Lennon/McCartney klassieker Come together (meteen kikken, de mp3 staat op de site). OK, nog eentje dan, een flitsende uivoering van Mensch durf te leven (Ik weet dat het niet mag, maar als jullie beloven dat je de CD daarna aanschaft vindt Wende het wel goed.)

En dit, is dit jazz: Stephen Emmer (zoon van Fred ja) met Recitement. “Unclassifiable” zegt iTunes en dan begin ik dus meteen down te loaden.

En oh ja, bijna vergeten, letterlijk een echt juweeltje: Jewels and Binoculars de groep rond rietblazer Michael Moore met de CD Ships with Tattooed Sails instrumentale bewerkingen van nummers van Bob Dylan. Levert prachtige jazz op.

Uit België, mag dat ook? Nogmaals Flat Earth Society nu met de CD Isms.

En verder internationaal …?
Genoeg te beleven. Trompettist Dave Douglas met een nieuw album: Moonshine. Het is zo mooi om te zien hoe, van oorsprong in het zeg maar klassieke jazzidioom opgevoede muzikanten, de hen omringende muziekstromingen en nieuwe technische mogelijkheden ontdekken. Dat levert allerlei spannend nieuw materiaal op. Iedereen is ook ineens met overstuurde Fender Rhodes piano's bezig. Dit past weer erg in de lijn van Vloeimans, Van Geel en Borstlap.
Onze Scandinavische toetsenist (ja alweer) Bugge Wesseltoft met de CD Im. Wat is dat toch met die Scandinaviërs dat ze altijd zo’n hang naar volksmuziek hebben. Dat geneuzel van volksliedjes op 

h e l e   l a n g e   w i n t e r a v o n d e n 

zit er blijkbaar heel diep in. Kan ik zo weer een essay over schrijven. Ideetje. Bewaren we voor na ons pensioen.
Onze Vietnamese vriend op de elektrische gitaar Nguyên Lê horen we samen met de Italiaan Furio di Castri op de CD Zapping en ja, dat verwijst naar Zappa en inderdaad daar heeft het iets van weg, tot letterlijke citaten aan toe.
Vorig jaar op de valreep ontdekt en jullie gemaild: Kneebody met Low Electrical Worker (ook heel erg SFEQ … uw weet toch nog wel…).

En zo kan ik nog wel even doorgaan, maar even genoeg jazz nu. Ik snap nu waarom de kranten alleen maar met toptien lijstjes werken, anders is het hek van de dam en schrijft alleen al de jazzrecensent de krant vol. Over naar …

POP, ROCK, ALTERNATIVE
Ook maar in Nederland beginnen, want daar komt voor mij een absolute topplaat vandaan: A tale of two Devils van Voicst

(hier moeten toch eigenlijk wel verschillende uitroeptekens achter …).

Dit is doorgaan waar de Red Hot Chili Peppers met Blood Sugar Sex Magik gestopt zijn. Ga ALSTUBLIEFT even luisteren naar High as an Amsterdam Tourist. En dat komt uit Nederland en dat kun je gewoon horen in het Patronaat in Haarlem. Wat een leven mensen.

Ook Nederlands en goed: LPG uit Groningen met de CD With the earth above me en vorig jaar ook genomineerd: C-Mon & Kypski, in 2008 met hun nieuwe album Static Traveller (in iTunes gerubriceerd als jazz ...?).

Echt oud, mag dat ook? Door mij nu pas ontdekt en wederom door de voortreffelijke rubriek Onbewoond eiland wekelijks in Het Parool (Lees die krant!): Can. Een Duitse avantgarde band uit Duitsland, 1968. Waar zaten wij toen met onze oren? En ja hoor, het staat gewoon op iTunes: Ege Bamyasi.

Via bevriende kanalen tot mij gekomen en beslist een mooi stapeltje om door te geven:

Adele
Fleet Foxes
Kings of Leon
The Black Keys
Joan as a Police Woman

Meer in mijn straatje van alternatief gepiel, gitaarvriend Marc Ribot met Marc Ribot's Ceramic Dog. Houd u vast bij het luisteren naar Party Intellectuals. Oordoppen bij een andere geheime liefde van mij: sommige melodieuze (ja dat kan) heavy metal. Dit jaar het nieuwe album van The Mars Volta: The Bedlam in Goliath (niet schrikken hoor). En dan nog even dit: soms struin ik ’s avonds laat gewoon een beetje door iTunes en dan laat ik me ook leiden door het hoesontwerp. Een goede verpakking kan duiden op goede muziek en omgekeerd. Zo klikte ik ineens op The Whitest Boy Alive en hoor, prachtige muziek op hun CD Dreams. Een heel puur bandje met een heel mooi zuiver elektrisch gitaar geluid. Geen productionele fratsels en elektronica, gewoon de elektrieke gitaren en het geluid dat je uit een kofferversterker met enkele basale effecten kunt halen. Lekker puur!

ELECTRONIC

Ik blijk iets te hebben met electronic. Dat is het mooie van deze digitale tijd, dat je uit je digitale sporen kunt aflezen waar je aandacht nu echt naar uitgaat en iTunes zegt over mij: veel electronic. Ook leuk in dit verband is de site www.last.fm die bijhoudt wat je allemaal op de je iPod en via iTunes afspeelt. Kan zeer confronterend zijn. Vervolgens doet deze site allemaal suggesties voor verwante muziek. Levert mooie ontdekkingen op. Je kunt ook vrienden maken op de site en de site laat dan zien hoe groot of klein de muzikale verwantschap is. Dus aanmelden en vrienden worden.
Electronic dus. Een oude vriend van mij: Squarepusher met een nieuwe CD Just a souvenir minder experimenteel dan het oude werk, maar nog altijd heel kunstig en hij kan echt zelf heel goed bassen (Anton, even gaan lusiteren!). Een andere goede vriend is Matthew Herbert. Dit jaar weer met de Big Band vertegenwoordigd op de CD There’s me and there’s you. Begint een beetje te veel van hetzelfde te worden. De grote opgave voor iedere kunstenaar: blijf jezelf vernieuwen! Een combinatie van electronic en heavy metal is Osciliation met Out of Phase. En het eerder genoemde Nederlandse Black Gold.

OP NAAR HET BEJAARDENTEHUIS
Zo mensen, dat is dan toch weer een heel verhaal geworden. En hebben we nu alles gehad? Welnee, er is nog veel meer moois, maar wanneer moeten we er allemaal naar luisteren? En hoe vind je de weg in dit doolhof vol schittering? Kent u het fenomeen iMix? Zelfgemaakt playlists in iTunes, daar kun je prachtige hitlijsten mee samenstellen. Geen idee wanneer ik dat nog weer moet doen, maar het idee alleen al prikkelt de fantasie en daar gaat het om: er moet altijd iets te doen overblijven en dan maakt het niet uit of we in een bejaardentehuis belanden, als ik maar een computer met internetaansluiting mag houden en dat er dan niet ineens een strenge nachtzuster is die binnenkomt:

-Zo mijnheer Lampe, wat zijn we aan het doen om half drie 's nachts? Alle bewoners slapen al en u zit hier helemaal alleen in uw incontinentieluier nog steeds achter de computer? Weet u wel hoe hoog die internetrekening wordt? We gaan nu echt slapen hoor ...
- ja maar zuster, het is december 2056 en dit wordt de 50e editie van mijn jaarlijkse muziekoverzicht voor mijn vrienden, die moet juist heel mooi worden
- mijnheer Lampe al die vrienden van u, die zijn allang dood
- dat kan me niks schelen, er kijkt al vijftig jaar niemand naar mijn website, hè toe zuster, laat me nou nog even, ik moet nog 17 linkjes aanbrengen
- nee mijnheer Lampe, nu is het echt genoeg geweest, morgen gaan we weer verder linken!

…

Toptien 2008:

1. Voicst – A Tale of two Devils
2. Wende Snijders - Chante!
3. E.S.T. – Leucocyte
4. Eric Vloeimans’ Gatecrash – Hyper
5. Flat Earth Society – Isms
6. Dave Douglas – Moonshine
7. The Whitest Boy Alive – Dreams
8. Yuri Honing’s Wired Paradise – Meet your Demons
9. Neil Cowley Trio – Loud … louder … stop!
10. Royal Concertgebouw Orchestra – Le Sacre du Printemps

Toptien van CD's dan hè, Corrie van Binsbergen wint op punten qua concert, verrassing, groove, sound en subitiliteit (zie hierboven).

En tenslotte: de groeten uit de James Ligth Studio's!

t e r u g

P.S. Voor de Heeren XIII: www.dretobninu.nl

P.P.S. Special guest 2008: Erwin van de Pol!

lekker klikken en luisteren!